2024 жылы Жоғарғы Сот Бас Прокурордың наразылықтары бойынша 50 сот актісін қайта қарап, оның 38-де мемлекет пайдасына 12,3 миллиард теңгеге қатысты. Қаралған істер негізінен мемлекеттік сатып алулар, салықтық даулар және басқа да мәселелерге қатысты болды.

Мысалы, «СК» ЖШС мемлекеттік сатып алу туралы келісімшарттар негізінде Талғар қаласында екі тұрғын үй кешенін салуға міндеттенді. Алайда, құрылыс белгіленген мерзімде аяқталмаған.

2024 жылғы 8 қазанда Жоғарғы Сот Бас Прокурордың наразылығымен келісіп, үйлердің салынбауына мердігер кінәлі деп таныды. Осыған байланысты сот «СК» ЖШС-ін айыппұл төлеуге міндеттеп, келісімшартты ұзартудан бас тартты.

Тағы бір жағдайда, Бас Прокурордың наразылығы негізінде Жоғарғы Сот Қорғаныс министрлігінің Әскери институтына «А.Э.С» ЖШС-нен оқытуға жарамсыз жаттықтырғышты қабылдауды және 1,1 миллиард теңге төлеуді міндеттеуді негіссіз деп таныды.

Азаматтар мен кәсіпкерлердің бұзылған құқықтарын қалпына келтіру прокуратура органдарының басым бағыттарының бірі болып табылады.

Өткен жылы азаматтар мен бизнес субъектілерінің мүддесі үшін 12 наразылық қанағаттандырылды. Бұл олардың сот актілерін өз бетінше шағымдану мүмкіндігі таусылған жағдайларда қабылданды.

Мысалы, Қарағанды облыстық перинаталдық орталығында ота жасау кезінде азаматша М-ның ішкі органы зақымданып, нәтижесінде ол әдеттегі өмір салтын өзгертуге және жұмысын ауыстыруға мәжбүр болған. Аурухананың кінәсі дәлелденгендіктен, Жоғарғы Сот Бас Прокурордың наразылығын қанағаттандырып, М-ның пайдасына материалдық залал ретінде 33 814 теңге және моральдық өтемақы ретінде 3 миллион теңге өндіріп алу туралы шешім шығарды.

Заңмен көзделген ерекше жағдайларда мемлекет мұқтажы үшін мүліктен күштеп айыру оның құны тең бағамен өтелген кезде жүргізілуі мүмкін.

Қазақстан Конституциясының 26-бабының 3-тармағына сәйкес мемлекет мұқтажы үшін мүліктен күштеп айыру оның құны тең бағамен өтелген кезде ғана жүргізілуі мүмкін.

Алайда, бұл талаптар сақталмай, Ж. отбасының мүлкін алу кезінде сарапшы кейбір құрылыстарды есептемеген, соның салдарынан олардың құны өтелмеген.

Бас прокуратураның наразылығынан кейін Жоғарғы Сотта бұл іс қайта қаралып, Ж-ның отбасына төленетін өтемақы көлемі 48 миллион теңгеден 78,2 миллион теңгеге дейін ұлғайтылды.

Сонымен қатар, Бас Прокурор бизнеске қолдау көрсету мақсатында «К.А.С» ЖШС-нің мүддесі үшін наразылық білдірді. Бұл компания Алматы қаласының Құрылыс басқармасының тапсырысы бойынша балабақша салған.

Алайда, нысанды қабылдау мен пайдалануға беру тапсырыс берушінің кінәсінен кешіктірілгеніне қарамастан, тапсырыс беруші мердігерді мемлекеттік сатып алуларға қатысуға жарамсыз деп танытуға және оған айыппұл салуға қол жеткізген.

Жоғарғы Сот бұл шешіммен келіспей, тапсырыс берушінің талабын қанағаттандырудан бас тартты және Бас Прокурордың наразылығын қанағаттандырды.

Бас прокуратураның баспасөз қызметі

Ақпарат көзі: Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы