Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің облыс бойынша департаментінің басшысы Маржан Кәлменова Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз брифингінде ведомствоның 2024 жылғы 8 айдағы жұмысының қорытындысын ұсынды. Басты тақырып өңірдегі бәсекелестік ортаны қамтамасыз ету және монополияға қарсы заңнаманы бұзушылықтарды жою болды.

Есепті кезеңде Департамент тауар нарықтарына 15 талдау жүргізді. Осы зерттеулердің нәтижелері бойынша аймақ экономикасының бірқатар секторларында бұзушылықтар анықталды. Ең жарқын мысалдардың бірі домофондарға қызмет көрсетудің бірыңғай тарифтерін белгілеген «Домофон Сервис» ЖК және «Куликова» ЖК қызметіндегі бұзушылықтарды анықтау болды. Мұндай іс-қимылдарды келісу тұтынушыларды таңдаудан айырды және Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 170-бабын бұзды.

«Біздің араласуымыз нарықтағы әділеттілікті қалпына келтіруге және тұтынушыларға әртүрлі қызмет провайдерлерін таңдауға мүмкіндік берді. Мұндай бұзушылықтар монополияға алып келеді, біз бұған мүлдем жол бермейміз», - деді Департамент басшысы"

Монополияға қарсы органның араласуынан кейін компаниялар бұзушылықтарды жойып, бәсекелестік қалпына келтірілді.

Тағы бір маңызды жағдай «Қорғас-Коммерц» ЖШС, «Қорғас» ХШЫО «АЭА БК» АҚ еншілес компаниясы. Мұнда конкурстық іріктеу өткізбей жолаушыларды тасымалдау шартын жасасу кезінде бұзушылық анықталды, бұл бір компания үшін артықшылық тудырды. Бұл Кәсіпкерлік кодекстің 194-бабына қайшы келді. Департаменттің талабы бойынша шарт бұзылып, нарықтағы шарттар қалпына келтірілді.

«Талдықорған қаласының ТКШ бөлімі» ММ де монополияға қарсы органның назарында болды. Коммуналдық қалдықтарды әкетуге арналған тендер барысында әкімшілік-аумақтық шекаралардың бұзылуы анықталды. Араласу нәтижесінде тендер бірнеше лоттарға бөлінді, бұл адал бәсекелестікті қалпына келтіруге мүмкіндік берді.

Тұрақты бақылау және комплаенс

Департамент жұмысының маңызды бөлігі бұзушылықтарды анықтау және жолын кесу ғана емес, сонымен қатар стратегиялық тауарлар бағасының тұрақты мониторингі болып табылады. Департамент көмір, ЖЖМ және сұйытылған мұнай газының бағасына мониторинг жүргізеді және қазіргі уақытта күрт секірулер тіркелмеген.

Болашақ бұзушылықтардың алдын алу үшін монополияға қарсы комплаенс белсенді түрде енгізілуде. Жетісу нарығының субъектілері 17 комплаенс актісіне қол қойды, бұл бәсекелестікке қарсы әрекеттердің туындау тәуекелдерін азайтуға көмектеседі.

Кедергілерді жою жөніндегі кеңестің отырыстары

2024 жылы Департамент бизнес үшін кедергілерді жою жөніндегі кеңестің 15 отырысын өткізді, онда қаржылық және салттық қызметтер, Мемлекеттік сатып алулар және басқа да салалар сияқты мәселелер қаралды. Маңызды шешімдердің бірі 2022 жылға дейін салынған нысандар үшін санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды өзгерту болды. Бұл шешім қолданыстағы кәсіпорындар үшін жұмыс жағдайларын жеңілдетті.

«Біз бұзушылықтарды анықтап қана қоймай, қажетсіз кедергілерді жою арқылы бизнестің жұмысын жеңілдетуге тырысамыз", — деп атап өтті департамент басшысы. — Біздің мақсатымыз – әрбір кәсіпкер адал және ашық ортада жұмыс істей алатындай нарықтың барлық қатысушылары үшін тең жағдай жасау», - деді Маржан Кәлменова.

Кәсіпкерлер мен өтініштерді қолдау

Департамент жұмысының маңызды аспектісі азаматтармен және бизнес-қоғамдастықпен өзара іс-қимыл болып табылады. Есепті кезеңде 141 өтініш қаралды. Олардың әрқайсысы егжей-тегжейлі зерделеуден өтті және қарау қорытындысы бойынша бұзылған құқықтарды қалпына келтіру және нарықтың барлық субъектілері үшін тең жағдайларды қамтамасыз ету үшін шаралар қабылданды.

Департаменттің Жетісу облысы бойынша жұмысы бәсекелестікті қорғауға және кәсіпкерлер үшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған. Атқарылған жұмыстардың арқасында өңірде монополиялық іс-әрекеттердің сәтті алдын алынады, бұл нарықтық экономиканы нығайтуға және жеке секторды дамыту үшін жағдайларды жақсартуға ықпал етеді.

Ақпарат көзі: Агентство по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан