Қатты тұрмыстық қалдықтар (ҚТҚ) – бүгінгі күннің өзекті экологиялық мәселелерінің бірі. Жыл сайын қоқыс көлемі ұлғайып, оны тиімді сұрыптау мен қайта өңдеу жүйесі болмаса, қоршаған ортаға үлкен қауіп төндіреді. Алматы облысында бұл мәселенің шешімі табылды: алдағы жылдары өңірде жеке инвестициялар есебінен қалдықтарды қайта өңдейтін жаңа кәсіпорындар ашылады.

Өңірде жалпы төрт ауқымды жоба іске асырылады. Олар полигондарға түсетін қалдықтар көлемін азайтып қана қоймай, экономикалық тиімділік әкеліп, жаңа жұмыс орындарын ашуға және тіпті электр энергиясын өндіруге мүмкіндік береді.

Экология үшін заманауи технологиялар

1. Қарасай ауданындағы қоқыс сұрыптау кешені

“Kaz Waste Conversion” ЖШС Айтей ауылындағы полигон аумағында заманауи кешен салуды жоспарлап отыр. Бұл нысан жылына 450 мың тонна қалдықты сұрыптауға қауқарлы, бұл полигондарға кететін қоқыс көлемін едәуір қысқартуға мүмкіндік береді.

✔ Жоба құны: 8,87 млрд теңге

✔ Қаржыландыру көздері: 1,77 млрд теңге – жеке қаражат, 7,1 млрд теңге – қарыз қаражаты

✔ Күйі: Жоба Өнеркәсіпті дамыту қорының қарауында

2. ҚТҚ өңдеу және электр энергиясын өндіретін зауыт

Алатау қаласында “ADC Taza Al’em” ЖШС түрік “INEVA” компаниясымен бірлесіп қоқыс өңдейтін зауыт пен техноэкопарк салуды көздеп отыр. Бұл кәсіпорын қалдықтарды өңдеп, олардан электр энергиясын өндіреді.

✔ Өндіріс қуаты: жылына 350 мың тонна

✔ Энергия генерациясы: 16 мВт/сағат

✔ Жоба құны: 32 млрд теңге (8,25 млрд – жеке қаражат, 24,35 млрд – қарыз)

✔ Жұмыс орындары: 70

✔ Іске асыру мерзімі: 2025-2026 жылдар

3. Азық-түлік қалдықтарын қайта өңдеу – ауыл шаруашылығына ресурс

“Food Waste” ЖШС жобасы жылына 36,5 мың тонна азық-түлік қалдықтарын органикалық тыңайтқыштар мен ұн өндіруге бағытталған. Бұл тек полигондарға түсетін жүктемені азайтып қана қоймай, фермерлерге сапалы табиғи өніммен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

✔ Өнім көлемі: 2,3 мың тонна ұн, 14,6 мың тонна органикалық тыңайтқыш

✔ Жоба құны: 1,78 млрд теңге

✔ Жұмыс орындары: 116

✔ Іске асыру мерзімі: 2025-2026 жылдар

4. Қытай инвестициясы және қалдықтарды қайта өңдеу

Еңбекшіқазақ ауданының Балтабай ауылында Гуандун Сучунь қытайлық компаниясы жылына 400 мың тонна қоқыс өңдейтін зауыт салуды жоспарлауда. Қазіргі таңда жер телімін рәсімдеу жұмыстары жүргізілуде.

✔ Жоба құны: 3 млрд теңге

✔ Іске асыру мерзімі: 2025-2026 жылдар

Экологиялық тиімділік және жаңа мүмкіндіктер

Бұл жобалар қалдықтардың қайта өңделуін арттырып, қоршаған ортаның ластануын азайтады және жаңа жұмыс орындарын ашады.

Заманауи технологиялар қалдықтарды ресурсқа айналдыруға мүмкіндік береді: электр энергиясы, тыңайтқыштар, жаңа өндірістерге арналған шикізат. Осындай бастамаларды жүзеге асыру Алматы облысын экологияға жауапкершілікпен қарайтын және тұрақты дамуға ұмтылатын өңір ретінде көрсетеді.

Болашақ – таза қалалар мен табиғатты аялауға мүмкіндік беретін технологияларда!

Ақпарат көзі: ​ГУ «Аппарат акима Алматинской области»