Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді жеңілдікпен қаржыландыруды тиімді пайдалану және игеру мәселелері жөніндегі кеңесте өз Жолдауында Мемлекет басшысы Екінші деңгейдегі банктердің қаражатын агроөнеркәсіптік кешенге тарту үшін жеңілдікпен қаржыландыру қажеттілігі және қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер енгізу жөнінде ұсыныстар енгізуді жеделдетуді тапсырғанын атап өтті.

«Бұл бағыттағы жұмыс қазірдің өзінде басталды. Екінші деңгейдегі банктерді АӨК-ні кредиттеуге сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау құралын қайта қарау есебінен тарту жоспарлануда. Ағымдағы жылы көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын несиелеу кезінде біз фермерлер бірден арзандатылған қарыз алған кезде сыйақы мөлшерлемесін арзандату тетігін қолдандық. Келесі жылы ұқсастық бойынша айналым қаражатын сатып алуға қайта өңдеу кәсіпорындарын жеңілдікпен қаржыландыру іске қосылады», - деді министр.

ҚР АШМ қаржы құралдары департаментінің, «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ және «ҚазАгроҚаржы» АҚ басшылары саланы қаржыландыру бойынша қабылданып жатқан шаралар туралы баяндады.

Мәселен, ағымдағы жылы көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын қаржыландыруға 580 млрд. теңге бағытталды, оның 100 млрд.теңгесі ауыл шаруашылығы техникасының жеңілдікті лизингіне көзделген. Жеңілдетілген қаржыландырумен шамамен 5 млн. га алаң қамтылды.

«Кен дала-2» бағдарламасы бойынша ӘКК арқылы қаражаттың 47% игерілді. Жалпы, бүгінгі таңда бизнестің кредиттелген субъектілерінің 89% шағын және орта АШТӨ құрайды», - деді «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ Басқарма төрағасы Алмат Әшірбеков.

Бұл көрсеткіш АШТӨ-де қаржыландырудың жаңа арнасы талап етілгенін көрсетеді. Солтүстік Қазақстан, Қостанай, Ақмола облыстарының ӘКК көшбасшыларының қатарында.

Айдарбек Сапаров баяндамаларды тыңдап, Павлодар, Батыс Қазақстан, Шығыс Қазақстан және Қызылорда облыстарының ӘКК-нің 22 млрд.теңге игерілмеген әлсіз жұмысын атап өтті.АКК-ға осы бағыттағы жұмысты күшейту және ШОБ үшін кредиттердің қолжетімділігін қамтамасыз ету тапсырылды.

«Бірқатар өңірлердің ӘКК АШТӨ-мен жұмыс істемейді. Сонымен қатар, ермерлер қазіргі уақытта бұл қаражатқа мұқтаж және оларды егін жинауда пайдалана алады», - деп атап өтті министр.

Айдарбек Сапаров ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу кәсіпорындарын айналым қаражатымен қамтамасыз ету мәселесіне ерекше назар аударды. Қайта өңдеу кәсіпорындары үшін айналым қаражатын кредиттеуге Үкімет резервінен 4,8 млрд субсидия көзделетіні атап өтілді, бұл 31,8 млрд жеңілдікті кредит беруге мүмкіндік береді.

Осыған байланысты, «Аграрлық несие корпорацияна" қысқа мерзімде ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу кәсіпорындарының сыйақы мөлшерлемесі жылдық 5% - дан аспайтын шикізат сатып алуы үшін жеңілдікті кредит беру бағыты бойынша шаралар қабылдауды тапсырды.

«ҚазАгроҚаржы» басқармасының төрағасы Айдар Прашев ауыл шаруашылығы техникасының лизингі бойынша жағдайды баяндады.

«Ауыл шаруашылығы техникасының 93% ШОБ өкілдері сатып алады. Ағымдағы жылы қаржыландырудың жалпы көлемі 162,7 млрд теңгені құрады, өсім 24% құрады, техника саны 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 55%-ға өсті», - деп хабарлады.

Бұл ретте, министр жеңілдетілген лизингке көзделген қаражаттың нашар игерілгенін атап өтті.

Қаржы лизингі шарттары қарастырылған 100 млрд. теңгенің 73,1 млрд. теңге сомасына 2 856 бірлік ауыл шаруашылығы техникасын жеткізуге жасалған. Бұл ретте фермерлерден ауыл шаруашылығы техникасына өтінімдер 120 млрд. теңгеге түсті.

Осыған байланысты «ҚазАгроҚаржы» салалық департаменттермен бірлесіп қаржыландыру көлемін қайта қарау тапсырылды.

«Аграрлық несие корпорациясы» және «ҚазАгроҚаржы» АШТӨ арасында кредит беру мүмкіндіктері туралы ақпараттық жұмысты күшейту қажет. Көптеген фермерлер қолданыстағы бағдарламалар туралы білмейді. Әрине, бұл жерде ӘКК өз фермерлеріне арзан несиелер мен лизинг алуға болатынын жеткізбейтін мәселесі де бар.

Фермерлерді қазір қажетті техникамен қамтамасыз ету керек, процедуралық мәселелерді жеңілдету үшін жұмыс істеу керек.

«ҚазАгроҚаржы» сонымен қатар ауыл шаруашылығы өнімдеріне арналған кептіргіштердің жеңілдікті лизингі мәселесін шұғыл түрде пысықтау қажет. Пайыздық мөлшерлеме фермерлер үшін қол жетімді болуы керек», - деп тапсырды министр.

СҚО тәжірибесін тираждау шеңберінде инвестициялық жобаларды іске асыруға бөлінген 100 млрд теңгенің 91%-ы игерілді. Артта қалғандардың қатарында Ақмола, Шығыс Қазақстан, Алматы және Түркістан облыстары бар.

Ерікті агроқұрылымды іске асыру басталғаннан бері өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығындағы сақтандыру сыйлықақыларын субсидиялауға 5,9 млрд. теңге бөлінді. Бұл ретте АШТӨ сақтандыру төлемдері 6,6 млрд.теңгені құрады, оның негізгі бөлігі-құрғақшылық бойынша сақтандыру жағдайлары. Ағымдағы жылы құрғақшылықтан сақтандыруөткен жылмен салыстырғанда 55%-ға өсті.

Соңында Айдарбек Сапаров вице-министрлерге жетекшілік ететін бағыттар бойынша қаражатты уақтылы және сапалы игеру бойынша жұмысты күшейтуді тапсырды.

Ақпарат көзі: Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан