Жер ресурстарын басқару комитетінің «Ауыл шаруашылығы аэрофотогеодезиялық іздестіру мемлекеттік институты» ШЖҚ РМК (бұдан әрі -АШАІМИ) отандық жерге орналастыру тарихындағы маңызды кезеңді еске алып, өзінің 88 жылдығын атап өтті.  Жиырмасыншы ғасырдың отызыншы жылдарында құрылған кәсіпорын КСРО-да ауыл шаруашылық картографиялау мен ауыл шаруашылығы өндірісін дамытудың негізгі буынына айналды.

Ауыл шаруашылығында колхоздар мен совхоздар шешушi күшке айналған жылдары өндiрiстiң негiзгi құралы ретiнде жер қорын зерттеу қажеттiлiгi өткiр туындады. Ауыл шаруашылығы өндiрiсiнің дамуына қолдау үшiн жаңа жоспарлы-картографиялық негiз құру қажет болды. Сол кездегі картографиялық өнім аэрофотосуреттер негізінде жасалған жер пайдаланудың контурлық жоспарларын қамтыды.

Аэрофотосуреттерді және фотограмметриялық жабдықтарды пайдалану кәсіпорынға 1941 жылға қарай елдің бес миллион гектардан астам аумағын картографиялауға мүмкіндік берді. Ұлы Отан соғысы жылдарында 8 миллион гектардан астам жер түсіріліммен қамтылды.

Соғыстан кейінгі жылдары егін шаруашылығына жарамды жерлердің орасан зор қоры бар Қазақстан тың және тыңайған жерлерді игеру үшін бүкілхалықтық күрестің орталығына айналды. Осы кезеңде тыңда жаңадан құрылатын совхоздар мен колхоздар үшін 30 миллион гектардан астам алаңда жоспарлы-картографиялық материалдар жасалып, іс жүзінде елдің жыртылған тың жерлерінің барлық алаңын қамтыды.

Жер пайдалану бойынша агрошаруашылық зерттеу жұмыстары да кәсіпорын үшін өзекті болды. Мұндай жұмыстарды жүргізудің мақсаты егуге жарамды топырақтың мөлшерін анықтау еді.

60-шы жылдары кәсiпорынның инженерлiк-техникалық қызметкерлерi Моңғол Халық Республикасының ауыл шаруашылығы жерлерiне толық далалық зерттеу жүргiздi. Осы жылдары кәсіпорын Орынбор облысының, Алтай өлкесінің, Карелияның, Арменияның аумағында, ал 70-80 жылдары Ливия мен Мозамбикте жұмыстарды орындады. КСРО және Қазақ КСР Ғылым академиясы институттарының тапсырысы бойынша кәсiпорын қорықтар мен мұздықтардың аумақтарын тақырыптық картографиялауды  орындады.

Қуатты өндiрiстiк база мен жоғары бiлiктi қызметкерлердің  арқасында 70-80 жылдардың аяғында кәсiпорын республиканың халық шаруашылығы мен жерге орналастыру саласының масштабтары 1:10 000 және 1:25 000 мамандандырылған контурлық жоспарларға деген қажеттіліктерін толық қанағаттандырды.

1986 жылы республиканың ауыл шаруашылығы органдарын жоспарлы-картографиялық материалдармен қамтамасыз ету жөнiндегi жемiстi жұмысы үшiн және құрылғанына 50 жыл толуына байланысты кәсiпорын Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесi Төралқасының Жарлығына сәйкес Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесiнiң Құрмет грамотасымен наградталды.

Кәсіпорында сондай-ақ аэрофототүсіру материалдарының үлкен дерекқоры бар. Арнаулы үй-жайда –  негатив сақтайтын қоймада 1955 жылдан бері бір жарым миллионнан астам аэронегативтер сақтаулы тұр, бұрынғы жылдардың деректері бойынша жер беті туралы ақпаратты қажет ететін ұйымдар үшін олардың орасан зор құндылығы бар.

Бүгінде АШАІМИ Агроөнеркәсіптік кешен жүйесінің бір бөлігі болғандықтан, саланы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер туралы сапалы, көрнекі және кеңістіктік ақпаратпен қамтамасыз ете отырып, елдің аграрлық секторын дамытуға ықпал ететін табысты кәсіпорын болып қала береді. Бұрынғы жылдар  кәсіпорынның даңқты тарихының басталуы ғана болса,   болашақта жаңа шыңдарды бағындыру мен жаңа жобаларды іске асыру, жарқын жеңістерге толы жол боларына сенімдімін.

Өткен жылдар – бұл кәсіпорынның даңқты тарихының басталуы ғана, ал алда - жаңа шыңдарды бағындыру және жаңа жобаларды іске асыру, қызықты әрі жарқын жеңістерге толы жол екеніне сенімдімін.

АШАІМИ ұжымын 88 жылдығымен құттықтаймын және мол табыстар тілеймін!

Мұрат Теміржанов

ҚР АШМ Жер комитетінің төрағасы–ҚР Жерді пайдалану мен қорғау жөніндегі Бас мемлекеттік инспекторы

Ақпарат көзі: Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан