Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Қызылорда облысы бойынша департаментінің басшысы Дамир Тоқжанов 2024 жылдың 9 айындағы жұмысты қорытындылады. Департамент өз қызметі аясында бірқатар тергеулер жүргізді, ұйғарымдар мен хабарламалар шығарды, сондай-ақ монополияға қарсы заңнаманы бұзушылықтарды анықтау үшін Мемлекеттік кәсіпорындардың қызметіне мониторинг жүргізді.

Жұмыс барысында департамент екі ірі тергеуді аяқтады. «Қызылорда облысының кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы» ММ-ге қатысты сұйытылған мұнай газын бөлу кезінде бәсекелестікке қарсы әрекеттер анықталды. Басқарманың лауазымды адамына 1 107 600 теңге көлемінде әкімшілік айыппұл салынды, оның 553 800 теңгесі қысқартылған тәртіппен өндірілді.

«РеалСтройСнаб» ЖШС-не және «ART ORDA» ЖШС-не қарсы басқа істе сот сауда-саттық қорытындыларын бұрмалауға бағытталған бәсекелестікке қарсы келісімдер фактілерін растады. Нәтижесінде сот «РеалСтройСнаб» ЖШС-на 24 246 604 теңге көлемінде айыппұл төлеуге міндеттеді, ол толық көлемде төленді. Жалпы алғанда, бәсекелестікті қорғау туралы заңнаманы бұзғаны үшін өндіріп алынған айыппұлдар сомасы 89 075 716 теңгені құрады», - деді Д. Тоқжанов.

Департамент сонымен қатар әртүрлі заң бұзушылықтар бойынша төрт ұйғарым шығарды. Ұйғарымдар сұйытылған газды бөлу кезінде артықшылықтар жасау үшін «Қызылорда облысының энергетика және ТКШ басқармасы» ММ және «Кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы» ММ атына жіберілді (ҚР КК 194-бабы). «РеалСтройСнаб» ЖШС мен «ART ORDA» ЖШС-не қатысты нұсқамалар сауда-саттықтағы бағаларды өз қалауынша өзгертуге және олардың қорытындыларын бұрмалауға әкеп соқтырған бәсекелестікке қарсы келісімдерге қатысты болды (ҚР КК 169-бабы).

Профилактикалық жұмыс аясында ДАЗРК нарық субъектілері мен жергілікті билік органдарына үш хабарлама жіберді, олардың барлығы орындалды. Олардың ішінде - ҚР КК 194-бабының бұзылу белгілері бойынша «ҚТЖ» АҚ филиалының атына хабарлама, ол толық көлемде орындалды. Сондай-ақ, хабарламаны «Қызылорда Мұнай өнімдері» ЖШС мұнай өнімдерін сақтау нарығын бұзғаны үшін және «Кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы» ММ сұйытылған газды бөлу кезіндегі қателіктері үшін жолдады.

Мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің мониторингі 16 ұйымдағы бұзушылықтарды анықтауға мүмкіндік берді. Олардың кейбіреулері монополияға қарсы органның келісімінсіз Жарғыға жаңа қызмет түрлерін енгізгені анықталды. Нәтижесінде департамент 6 ұйғарым шығарды, оның 3-і орындалды. Бұзушылықтардың мысалдары М. Мәметова атындағы Қызылорда педагогикалық жоғары колледжінде, Қазалы көлік-техникалық колледжі және Арал көпсалалы колледжінде тіркелген. «Қызылорда су жүйесі» МКК қатысты нұсқаманы сақтамағаны үшін әкімшілік іс қозғалды.

Тауар нарықтарын талдау азық-түлік, энергетика, телекоммуникация және құрылыс нарықтарын қоса алғанда 15 секторды қамтыды. Департамент мемлекеттік органдарға осы салалардағы бәсекелестікті дамыту бойынша ұсыныстар жіберді. Монополияға қарсы бақылауды күшейту мақсатында Азық-түлік, құрылыс материалдарын жеткізумен және сұйытылған газбен бөлшек саудамен айналысатын кәсіпорындармен 58 монополияға қарсы комплаенс жасалды.

Кедергілер кеңесі абаттандыру, Жолаушылар тасымалы және газ тарату сияқты әртүрлі салалардағы әкімшілік кедергілерді талқылайтын 10 отырыс өткізді. Әзірленген ұсынымдар агенттікке кедергілерді жою жөніндегі жоспарды қарау және енгізу үшін жіберілді.

Есепті кезеңде департамент «Қызылорда индустриялық аймағы» ЖШС құру туралы бір өтінішті қарады, оған келісім берілді. Сондай-ақ қызмет түрлерін кеңейту туралы 14 өтініш қаралды, оның 4-і мақұлданған, 9-ы қабылданбаған, ал біреуі қарауда. Мысалы, трансплантология мен пластикалық хирургияны енгізу үшін облыстық көпсалалы ауруханада қызметті кеңейтуге келісім берілді, бірақ «Байқоңыр ӘКК» АҚ үшін қаржы лизингін кеңейтуден бас тартылды.

Тоғыз ай ішінде департамент жеке және заңды тұлғалардан 33 өтінішті қарап, тиісті түсініктемелер берді. Болашақта департамент бұзушылықтарды анықтау және жолын кесу, бәсекелестікті дамыту және өңірдегі бизнес үшін кедергілерді жою жөніндегі жұмысты жалғастырады.

Ақпарат көзі: Агентство по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан