2024 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдарды (бұдан әрі – МҚҚЖҰ) 223 микроқаржы ұйымы, 216 кредиттік серіктестік және 509 ломбард құрайды.

МҚҚЖҰ-ның активтері ағымдағы жылғы 2-тоқсанда 5,1%-ға немесе 136 млрд теңгеге ұлғайып, 2024 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша 2,8 трлн теңгені құрады. Активтердің ұлғаюына микроқаржы ұйымдарының несие портфелінің өсуі себеп болды.

МҚҚЖҰ құрылымында активтердің ең көп үлесі микроқаржы ұйымдарына - 1 502 млрд теңге немесе 54,1%, кредиттік серіктестіктерге - 921 млрд теңге немесе 33,2%, ломбардтарға - 355 млрд теңге немесе 12,8% тиесілі.

МҚҚЖҰ-ның несие портфелі 2024 жылғы 2-тоқсанда негізінен МҚҚЖҰ секторында 58% үлесті құрайтын бизнес субъектілеріне берілген микрокредиттер есебінен 2,6 трлн теңгеге дейін 4,8%-ға ұлғайды.  

Бизнес субъектілеріне берілген микрокредиттер 2024 жылғы 2-тоқсанда  7,9%-ға 1,5 трлн теңгеге дейін, оның ішінде заңды тұлғаларға берілгені - 3,1%-ға 790 млрд теңгеге дейін, жеке тұлғаларға, оның ішінде микроқаржы ұйымдары мен кредиттік серіктестіктер портфелінің өсуі есебінен кәсіпкерлік мақсаттарға дара кәсіпкерлерге берілгені – 13,7%-ға 711 млрд теңгеге дейін ұлғайды.

Халыққа тұтынушылық мақсаттарға

[1]

берілген микрокредиттер негізінен микроқаржы ұйымдары берген микрокредиттер есебінен 2024 жылғы 2-тоқсанда 0,8%-ға ұлғайып, 2024 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша 1,1 трлн теңгені құрады, халыққа берілген микрокредиттердің құрылымында  олардың үлесіне 75%тиесілі.

МҚҚЖҰ портфеліндегі 90 күннен астам төлем мерзімі өткен қарыздардың (NPL90+) деңгейі 2024 жылғы 1 шілдеде 5,2%-ды құрады (01.01.2024ж. – 3,9%). Халықтың портфелінде 90 күннен астам төлем мерзімі өткен микрокредиттердің үлесі 9,1%-ды (01.01.2024ж. – 6,5%), бизнестің портфелінде – 1,9%-ды (01.01.2024ж. – 1,6%) құрады. Проблемалық берешектің ұлғаюы ағымдағы жылғы 1 шілдеден бастап жоспарланып отырған заңнамалық деңгейде осы әрекеттерге тыйым салуды енгізу аясында микроқаржыландыру нарығы субъектілерінің коллекторлық агенттіктерге азаматтардың берешегін сатуды тоқтата тұруына байланысты болды. Коллекторлық агенттіктерге азаматтардың берешегін сатуға тыйым салу 2026 жылғы 1 мамырға дейін қолданылатын болады.  

2024 жылғы 2-тоқсанда МҚҚЖҰ-ның міндеттемелері тартылған қарыздар есебінен 4,9%-ға 1,8 трлн теңгеге дейін ұлғайды. Қорландыру құрылымындағы негізгі үлес алынған қарыздарға тиесілі болады, олардың үлесі жиынтық міндеттемелердің 76,0%-ын немесе 1,4 трлн теңгені құрайды. Алынған қарыздардың құрылымында агроөнеркәсіптік кешенді дамыту институтының және екінші деңгейдегі банктердің қарыздары басым, оларға тиісінше алынған қарыздардың 32,5%-ы және 27,6%-ы тиесілі.

МҚҚЖҰ-ның меншікті капиталы негізінен бөлінбеген пайданың ұлғаюы есебінен тоқсан ішінде 5,6%-ға ұлғайып, 2024 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша 932 млрд теңгені құрады.

2024 жылғы 2-тоқсанда анықталған бұзушылықтардың қорытындысы бойынша МҚҚЖҰ-ға қатысты 121 әкімшілік жаза қолданылды, оның ішінде 36,6 млн теңге сомаға 119 хаттама және 2 ескерту жасалды, сондай-ақ жазбаша нұсқама түріндегі 13 шектеулі ықпал ету шарасы қолданылды.

МҚҚЖҰ-ға қатысты ықпал ету шараларын қолдануға әкеп соққан негізгі бұзушылықтар мемлекеттік кредиттік бюроға мәліметтерді уақтылы ұсынбау/ұсынбау, шарттарда жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесін (бұдан әрі – ЖТСМ) дұрыс көрсетпеу, ЖТСМ-ның шекті мөлшерінен асып кету болып табылады.

Сыртқы коммуникациялар басқармасы

+7 (727) 237 1089, press@finreg.kz

 

[1]

жеке тұлғаларға берілген  микрокредиттер құрамынан бизнес субъектілерінің санатына дара кәсіпкер мәртебесі жоқ жеке тұлғаларға берілген кәсіпкерлік мақсаттарға микрокредиттер бөлінді

Ақпарат көзі: Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі