Жетісу облысының тұрғыны әріптестеріне сапалы генетикалық материал таратып, бал өндірумен және ара өсірумен айналысып келеді. Омарташылар әулеті ара шаруашылығының түрлі өнімдерін ғана емес, сонымен қатар осы іспен айналысуға қажетті барлық жабдықтарды сатады. Бүгінде оның балын шетелдіктер де жақсы біледі. Сергей Питенко балын ел аумағында сатумен қатар, Еуропаға, Қытайға, Біріккен Араб Әмірліктеріне экспорттайды. Сапасы жоғары өнімге сұраныс көп, - деп хабарлайды Жетісу облысы әкімінің баспасөз қызметі.

Сарқан ауданының тұрғыны Сергей Владимирович Питенко ара өсіру мен бал өндірудің ерекшеліктері туралы жақсы біледі. Әкесі 30 жылдан астам уақытын осы қажырлы іске арнаған. Бірақ, ара шаруашылығымен кәсіби түрде айналыспас бұрын, Сергей өзін түрлі салаларда сынап көрді, ақыр соңында отбасылық кәсіпті одан әрі жалғауды жөн деп шешті.

- Мен ара шаруашылығымен бала кезімнен айналысамын деуге де болады, өйткені өзім омарташылар отбасында дүниеге келдім. Әуел баста жай ғана бақылап, кей нәрселерді сұрап біліп, қызығушылық таныттым. Бұл мәселеде менің басты ұстазым - әкем. Оның көзі кеткен соң өзім түбегейлі айналысуға кірістім. Шамамен 8 жылдан бері ара шаруашылығымен кәсіби түрде шұғылданамын. Омарташы деген дипломым бар, ресейлік ара шаруашылығы институтында оқыдым. Біздің омартаның басты ерекшелігі - негізгі бағыты бал өндіру емес, селекция. Біз араларды қолдан ұрықтандырумен айналысамыз. Аналық ара мен балұяларды сатамын. Бастапқы аналық материалды Австриядан әкелемін де, мұнда соның негізінде өз арамызды өсіремін. Балды көп беретін еңбекқор және адамға агрессивті емес аралардың бірі – карник тұқымын өсіріп отырмын, - дейді кәсіби омарташы.

Қазір Сергей Владимировичтің омартасында 600-ге жуық ара ұясы бар. Әр ұя бір маусымда 50-ден 100 кг-ға дейін бал бере алады.

- Менің омартам асыл тұқымды, сондықтан жұмыстың негізгі бағыты – ана аналықтары мен ара тобын өсіруге арналған, әйтпесе омартамда бір маусымда 30-40 тоннаға дейін бал алуға болады. Жалпы мен ара бизнесінде не бар, соның бәрімен дерлік айналысамын. Ара өсіріп, бал өндіруден бөлек, ара шаруашылығы өнімдерінің сан түрін саудалаймын. Мысалы, балтозаң, ұяшықтар, аналық сүт, балауыз және т.б. Сол сияқты балауызды өндіретін және өңдейтін цехымыз бар. Біз сондай-ақ пенопластан ұялар жасаймыз. Ол араға жазда салқын, қыста жылы болады. Сондықтан қыста олар омартада қалады, - деді ол. Сергей Питенконың омартасы стационарлық, сондықтан 500 гектарға жақын жерде балды өсімдіктер өсіріледі.

Омарташы өз өнімін тек Қазақстанда ғана емес, Қытайға, Біріккен Араб Әмірліктері мен Еуропа елдеріне экспортқа жөнелтеді. Сонымен қатар Алматы қаласында оның арнайы өз жеке дүкені бар.

- Біз дүкенде бал, араның басқа да өнімдерін ғана емес, сонымен қатар ара шаруашылығымен айналысуға қажет нәрсенің бәрін, яғни әр түрлі жабдықтар мен керек-жарақтарды сатамыз. Мен өз клиенттерімді бір-ақ күнде омарташылыққа үйрете аламын десем артық айтқандық емес. Барлығын түсіндіреміз, көрсетеміз, айтып береміз. Тіпті үй жағдайында кез келген адам кішкентай омарта ұстай алады. Әрине әр жұмыстың өз ерекшелігі бар, бірақ еңбекті сүйген адамның күш- жігері жеңбейтін қиындық жоқ, - дейді Сергей өз тәжірибесін бөлісіп.

Сергей Питенко бал, балтозаң, аналық сүт пен басқа да ара шаруашылығы өнімдерінің иммунитетті күшейтетін, иммуностимуляторлық әсері мол екенін айтады. Сондықтан оны суық тию жиілейтін қыс мезгілінде пайдаланған тиімді. Сондай-ақ тұрғындар көбіне балдың алғашқы шайқалатын кезін күтеді, осы мезгілде де балды көп сатып алады.

- Омарташылыққа бүкіл уақытыңды арнауың керек. Оны жай ғана келіп-кетіп, бақылап жүре алмайсың. Күні бойы, маусым бойы омартаның басында болу керек. Тек қыста ғана демалып, негізінен бал сатумен айналысамыз. Адам өзінің сүйікті ісімен айналысқанда ауырлықты сезінбейді. Мен үшін бір ғана қиындық – көмекші табу, қазір көп адам қолмен жұмыс істегісі келмейді, кейде жазғы кезеңде студенттер омартаға жұмысқа келеді. Жалақы айына шамамен 150 мың теңге. Кейбіреулер шынымен қызығушылық танытып жатса, қуанамын, - дейді ол.

Айта кетейік, Сарқан ауданы әкімдігінің мәліметінше, ауданда үлкенді-кішілі 21 ара фермасы бар. Жетісу өлкесінің қолайлы табиғи-климаттық жағдайларына сәйкес ара шаруашылығы өңірдің ауыл шаруашылығындағы танымал бағыттардың біріне айналып келеді. Бұл бағытта әйгілі Лепсі балы бұрыннан әлемдік деңгейдегі брендтердің қатарында.

Жетісу облысы әкімінің баспасөз қызметі.

Фотосуреттерді Сарқан ауданының әкімдігі ұсынды және Сергей Питенконың «Инстаграмдағы» @_serega_pitenko_ жеке парақшасынан алынды.

Ақпарат көзі: Жетісу облысының әкімдігі