Алматы қаласында 26 желтоқсанда Қазақ КСР-нің тұңғыш Энергетика және электрлендіру министрі Тимофей Иванович Батуров ұзақ жылдар тұрған Жамбыл көшесі, 67-үйде оның рухына арнап мемориалдық тақта орнатылды.

Тақтаны салтанатты орнату рәсіміне отбасы мүшелері, Қазақстан Энергетиктері ардагерлер кеңесінің, АлЭС және АЖК ұжымдарының, жұртшылықтың, БАҚ өкілдері қатысты.

Мемориалдық тақтаны орнатуға арналған салтанатты шараны Қазақстан Электр энергетикасы қауымдастығының ардагер энергетиктер Кеңесінің Төрағасы С.С. Нұрпейісов ашты. Ол, Тимофей Иванович Батуров КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1962 жылғы 6 қарашадағы Жарлығымен Қазақ КСР-нің тұңғыш Энергетика және электрлендіру Министрі қызметіне тағайындалғанын еске салды. Бұл қызметте 1980 жылдың қазан айында 72 жасында зейнеткерлікке шыққанға дейін 18 жыл еңбек етті.

Өндірістік тәжірибесі мол Министр Тимофей Иванович Батуровтың есімі кәсіби ортада және өндірісте ең құрметті тұлғалардың қатарында болды. Қазақ энергетиктерінің аға буыны әлі күнге дейін «Батуров мектебі» деген анықтаманы қолданады, бұл «бизнеске жауапкершілікпен қарау және біз бәріміз адамбыз және айналамыздағыларға мұқият және қамқор болуымыз керек» деген шындықты түсінуді білдіреді. Тимофей Ивановичке тән қасиет – қабілетті мамандарды тартуға деген ұмтылысы мен қабілеті болды.

Тимофей Иванович Батуров 1909 жылы 3 наурызда Красноярск облысы, Нижне-Ингаш ауданы, Соколовское селосында шаруа отбасында дүниеге келген. 1924 жылдан Канск қаласындағы орта мектепте оқып, оны 1929 жылы бітірді. 1936 жылы Новочеркасск индустриалды институтының энергетика факультетін бітіріп, инженер-электрик мамандығы бойынша диплом алды. Ал сол жылдың мамыр айында Риддер «Алтайполиметалл» зауытына жұмысқа жіберіліп, сол жерде бригадир, кейін жылу электр орталығында аға инженер болып қызмет атқарды. Осылайша тағдыр Баутрованы Қазақстанмен байланыстырды.

1937 жылдың тамыз айынан 1945 жылдың наурыз айына дейін «Алтайполиметалл» комбинатында бас энергетик болып жұмыс істеді. Одан кейін Германияға қысқа мерзімді іссапар болып, 1945 жылдың наурыз айынан қазан айына дейін арнайы бөлшектеу бөлімінің бас энергетикі болып жұмыс істеді. 1950 жылдың қыркүйегіне дейін «Алтайэнергоға» оралып, бас инженер, одан кейін 1962 жылға дейін – Қазақстанның энергетика министрі болып тағайындалғанға дейін – осы кәсіпорынның басқарушысы қызметін атқарды.

Оның жетістіктерінің тізімі өте үлкен. Бірақ салынған нысандардың ең дәл есебі оның жарияланған естеліктерінде («Казахстанская правда», 2009 ж. 3 наурыз): «Мен инженерлік-техникалық басшылық қызметте жұмыс істеген жылдары 24 жаңа электр станциясы салынды: қуаттылығы 1200 МВт Жамбыл МАЭС, қуаттылығы 2400 МВт Ермаковский МАЭС, жобалық қуаттылығы 4 000 МВт Екібастұз 1-МАЭС, Бұқтырма ГЭС, Өскемен ГЭС, Қапшағай ГЭС, Павлодар 3-ЖЭО, Қарағанды ​​3-ЖЭО және 2-ГЭС, Өскемен, Лениногор, Согрин, Гурьев ЖЭС, Алма-Ата 2-ЖЭО, Целиноград 2-ЖЭО ...

Екібастұз 2-МАЭС және Оңтүстік Қазақстан МАЭС, Шүлбі ГЭС – 700 МВт – Ертіс каскадының үшінші кезегінің құрылысы басталды. 13 жылу электр орталығы айтарлықтай кеңейтілді, оның ішінде Алматы 1-ЖЭО.

Сондай-ақ, Алтайдан Оралға дейін жалпы ұзындығы 1600 шақырымды құрайтын 400 мың шақырымға жуық электр желілері, соның ішінде  жүйе құраушы және жүйеаралық электр беру желілерін қоса алғанда Рудный 500 кВ кернеулі ендік магистральдық желі салынды...».

Тимофей Батуров зейнеткерлікке шыққанда жұмысын жалғастырды - ол КСРО Энергетика министрлігінің электр станциялары мен желілерін пайдалану жөніндегі мемлекеттік инспекциясының Қазақстан бойынша аймақтық бөлімінің бастығы болды. Тимофей Иванович бірнеше рет Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің мүшелігіне кандидат болып, одан кейін шақырылған алтыншы, жетінші, тоғызыншы, оныншы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты болып сайланды.

Мемлекетке сіңірген еңбегі және республиканың электр энергетикасын дамытуға қосқан үлесі үшін Тимофей Иванович, Ленин, Октябрь Революциясы, екі Еңбек Қызыл Ту ордендерімен, көптеген медальдармен, үш бірдей Құрмет грамоталарымен марапатталған. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі, оған Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген энергетикі, Республика Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, КСРО-ның Құрметті энергетигі атағы берілді,. Ең баға жетпес наградалардың бірі – 1973 жылы «Алма-Ата қаласын селден қорғау жөніндегі Медеу трактіндегі апатты қалпына келтіру жұмыстарын шебер және жедел жүргізгені, жоғары ұйымшылдық пен адалдық танытқаны үшін» Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасы. Бұл куәлік қаланы осы лай көшкінінен және болашақтағы селдерден қорғап, инженерлік талантын, мамандық білімін және жеке батылдық танытқан азаматқа алматылықтардың алғысымен «нұрланды». Тимофей Иванович Батуровқа Алматы қаласының Құрметті азаматы атағы беріліп, оның есімі Жамбыл МАЭС-ке берілуі де ғажап емес.

2001 жылы 13 қаңтарда өзінің сүйікті қаласы Алматыда дүниеден өтті. Бірақ жаңа мыңжылдықта да оның мектебінен шыққан энергетиктер ұрпағы, оның басшылығымен салынған нысандар тәуелсіз Қазақстанның халқына да, экономикасына да қызмет етіп келеді.

Құттықтау сөзімен Қазақ КСР Энергетика министрінің бұрынғы орынбасары, республикаға еңбек сіңірген энергетик, Қазақстан ардагер энергетиктер Кеңесінің мүшесі Төлеқай Хамитұлы Мұсағалиев Қазақ КСР Энергетика министрлігіндегі қызметі, Тимофей Иванович Батуровтың жетекшілігімен энергетика саласының ірі басшысы және дарынды ұйымдастырушысы ретінде оның жоғары адами қасиеттері мен кәсіби шеберлігі туралы туралы айтып берді.

Ақпарат көзі: Министерство энергетики Республики Казахстан