ҚР мобильді байланыс және Интернетке қолжетімділік саласындағы өңірлік көшбасшы ретінде өз позициясын нығайтуда.                 

Қазақстан бойынша мобильді деректерді жүктеудің медиандық жылдамдығы 61%-ға өсіп, 2022 жылдың желтоқсанынан 2023 жылдың желтоқсанына дейін 35,07 Мбит/с жетті, бұл жаһандық интернет жылдамдығын талдаушы әлемдік жетекші Ookla компаниясының Speedtest Intelligence индексі деректеріне сәйкес. Бұл әсерлі прогресс Қазақстанға бірден 23 позицияға көтеріліп, 2023 жылдың желтоқсанында 72-орынға жетуге мүмкіндік берді, Өзбекстанды (95-орын), Қырғызстанды (100-орын) және Тәжікстанды (141-орын) басып озды.

Айта кету керек, Қазақстан Орталық Азияда 4G желісіндегі мобильді деректерді жүктеудің орташа жылдамдығы бойынша да көш бастап тұр. Осылайша, 2023 жылдың төртінші тоқсанында 4G жүктеу жылдамдығының медианасы 28,26 Мбит/с құрады, бұл Орталық Азия елдері арасындағы ең жоғары көрсеткіш болып табылады. Бұл көрсеткіш Өзбекстан (23,09 Мбит/с), Қырғызстан (26,76 Мбит/с) және Тәжікстан (11,15 Мбит/с) нәтижелерінен асып түсті.

Орталық Азия аймағында 4G желісінде ең жоғары орташа жүктеу жылдамдығы Алматыда тіркелді - 32,32 Мбит/с, бұл Қазақстанның мобильді байланыс дамуы бойынша жетекші орнын растайды. Сонымен қатар, Қазақстанның миллион халқы бар қалалары, атап айтқанда Астана және Шымкент, 4G жүктеу жылдамдығының әсерлі көрсеткіштерін көрсетеді, бұл елдегі мобильді инфрақұрылымның жоғары деңгейін растайды және аймақта жаңа стандарттар орнатады.

Сонымен қатар, желі сапасының маңызды көрсеткіштері қызмет көрсету тұрақтылығы мен пайдаланушы тәжірибесі болып табылады. Ookla Consistency Score арнайы көрсеткіші деректеріне сәйкес, Қазақстандағы барлық негізгі операторлар 2023 жылы байланыс тұрақтылығын жақсартты. Рейтингтің көшбасшысы Tele2 85,3% көрсеткішпен болды, екінші орынды Kcell 80,2% көрсеткішпен, ал үшінші орынды Beeline 78,3% көрсеткішпен алды, оның жұмысының нашарлауы жақында болған желі түзетуіне байланысты болуы мүмкін.

4G доминантты технология болып қала беруде, алайда Қазақстан қазірдің өзінде 5G желісін толыққанды енгізу жолында, бұл экономика, білім беру, денсаулық сақтау және өмірдің басқа салаларын дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашады. 2023 жылы Қазақстандағы барлық жылдамдық тесттерінің 53%-дан астамы 5G қолдайтын құрылғыларда өткізілді, бұл нарықтың жаңа технологияларға дайын екендігін көрсетеді.

5G қолдайтын құрылғылардың пайдаланушылары жаңа технологияның артықшылықтарын қазірдің өзінде бағалай алады - орташа жүктеу жылдамдығы 70,05 Мбит/с, бұл 4G құрылғыларға қарағанда 2,48 есе жылдам.

2025 жылға қарай 5G технологиясы Қазақстанның барлық ірі қалаларында қолжетімді болады деп жоспарлануда. Бұл мақсатқа Қазақстанның ірі операторлары, атап айтқанда, Министрлігінің алға қойған мақсаттарына сәйкес 5G таралуын және қамтуын кеңейту қарқынын арттырып жатқан Tele2 де ықпал етуде. 2023 жылдың қараша айындағы жағдай бойынша Tele2/Altel мобильді операторы Қазақстан бойынша 5G-дің 600-ден астам базалық станцияларын іске қосты.

Мобильді байланыстың дамуымен елде смартфондардың танымалдығы да артуда. GSMA Intelligence деректері бойынша, 2023 жылы жалпы абоненттер арасында смартфондардың үлесі 83% құрады, бұл технологиялық жаңалықтарға деген қызығушылықтың артуын және халық үшін мобильді интернеттің қолжетімділігін көрсетеді.

Айта кетерлігі, Халықаралық электр байланысы одағының соңғы деректері бойынша, Қазақстан ТМД аймағында Интернетті пайдалану деңгейі бойынша бірінші орында тұр - ел халқының 95,7%-ы жаһандық желіге қолжетімділігі бар. Бұл нәтиже телекоммуникациялық инфрақұрылымның дамуымен қатар, мобильді интернет тарифтерінің салыстырмалы түрде төмен болуымен де түсіндіріледі. Internet Accessibility Index деректері бойынша, республика әлем елдері арасында ең төменгі мобильді интернет құны бойынша алтыншы орында - Қазақстандағы абоненттер 1 ГБ мобильді деректер үшін бар болғаны 0,6 АҚШ долларын төлейді.

Қазақстандағы мобильді байланыстың қарқынды дамуы бизнес, білім беру, денсаулық сақтау және өмірдің басқа салалары үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Республика телекоммуникациялық инфрақұрылымын белсенді жаңғыртуда, тек интернет жылдамдығы мен қолжетімділігін арттыруды ғана емес, сонымен қатар өз азаматтары мен бизнесіне инновациялық шешімдерді қамтамасыз етуді де мақсат етіп қойып отыр.

Ақпарат көзі: Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан