Түркістан облысының Өңірлік коммуникациялар қызметінің брифингінде Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Түркістан облысы бойынша департаменті басшысының орынбасары Д. А. Махатов 2024 жылдың 8 айындағы жұмыс қорытындысын ұсынды. Бәсекелестікті қолдау, монополистік қызметтің жолын кесу және заңнаманы бұзушылықтарды жою мәселелеріне басты назар аударылды.

Есепті кезеңде Департамент Түркістан облысының тауар нарықтарындағы бәсекелестіктің жай-күйіне 41 талдау жүргізді. Зерттеулер сұйытылған мұнай газын (СМГ) сату, Денсаулық сақтау қызметтері, электр энергиясын сату және басқа да негізгі салалар сияқты нарықтарды қамтыды.

«Біз адал бәсекелестікті қамтамасыз ету және монополиялық қызметті тоқтату үшін нарықты белсенді түрде зерттеп жатырмыз. Дәл осындай зерттеулер өздерінің үстем жағдайын теріс пайдаланатын субъектілерді анықтауға мүмкіндік береді», - деді Д.А. Махатов.

Сондай-ақ, 2024 жылы Департамент сұйытылған мұнай газын (ТМД) өндірушілермен монополияға қарсы комплаенстің 10 актісін келісті, бұл компанияларға адал бәсекелестік ережелерін сақтауға және заңнаманың бұзылуын болдырмауға көмектеседі.

Сонымен қатар, департамент басшысы сұйытылған мұнай газын бөлу кезіндегі бұзушылықтар туралы баяндады. БҚДАД Түркістан облысының прокуратурасымен бірлесіп жүргізген тексеру нәтижесінде өңірдің энергетика және ТКШ басқармасы нарықтың жекелеген субъектілеріне артықшылық бергені анықталды, бұл бәсекелестік шарттарын бұзды.

«Біздің тергеуіміз көрсеткендей, ТМД-ны бөлу барысында жекелеген компаниялар артықшылықтарға ие болып, оларды бәсекелестермен салыстырғанда тиімді жағдайға қойды. Бұл заңнаманы тікелей бұзу болып табылады және жол берілмейді. Тексеру қорытындысы бойынша энергетика басқармасына 2,2 млн теңге көлемінде әкімшілік айыппұл салынды, ол толық төленді», - деп атап өтті Д.А. Махатов.

Тағы бір маңызды жағдай «QAZAQGAZ AIMAQ» АҚ Түркістан филиалының іс-әрекетіндегі бұзушылықтарды анықтау болды. «МК Технострой сервис» ЖШС өтініші бойынша филиал компанияға газ желісіне рұқсатсыз қосылғаны үшін айыптай отырып, 3 млн теңге көлемінде айыппұл салғаны анықталды.

Алайда, тергеу барысында Департамент барлық жұмыстар техникалық шарттарға сәйкес орындалғанын және ЖШС тарапынан бұзушылық болмағанын анықтады. Нәтижесінде «QAZAQGAZ AIMAQ» филиалы айыппұлды жоюға және компанияға заңсыз өндіріп алынған қаражатты қайтаруға мәжбүр болды.

«Біз әрқашан әділеттілікке ұмтыламыз және компаниялардың нарықтың басқа қатысушыларының мүдделеріне нұқсан келтіру үшін өздерінің үстем жағдайын пайдалануына жол бермейміз», — деді Д. А. Махатов.

Департамент сонымен қатар Мемлекеттік кәсіпорындардың қызметіне белсенді мониторинг жүргізді. Тексеру қорытындысы бойынша монополияға қарсы органның келісімінсіз қызмет түрлерін кеңейтуге байланысты тексерілген 21 ұйым арасында 7 бұзушылық анықталды. Бұзушылықтарды жою туралы барлық нұсқамалар толық көлемде орындалды.

Бұдан басқа, Департамент облыс прокуратурасымен бірлескен іс-қимылдарды қоса алғанда, 4 монополияға қарсы тергеу жүргізді, оның қорытындысы бойынша 2,7 млн теңгеден астам сомаға 6 әкімшілік хаттама жасалды.

2024 жылы Түркістан облысы бойынша Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі департаментінің жұмысы адал бәсекелестікті нығайтуға және монополияларды жоюға бағытталған. Егжей-тегжейге назар аудару және жүйелі бақылау бұзушылықтардың алдын алуға және аймақ нарығының барлық қатысушылары үшін тең жағдайларды қамтамасыз етуге көмектеседі.

Ақпарат көзі: Агентство по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан