БИРЖАЛЫҚ САУДАНЫ ДАМЫТУ БАҒАЛАРДЫҢ АШЫҚТЫҒЫ ЖӘНЕ НЕГІЗГІ ТАУАРЛАРҒА ҚОЛ ЖЕТКІЗУГЕ ЖОЛ АШАДЫ

30 Мамыр 2024 жылдың 8 Астана қаласы Агентство по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан

Биржалық сауданы дамыту «негізгі қуатқа» қол жеткізуді қамтамасыз етудің және баға белгілеудің бұрмалануын жоюдың негізгі құралы болып табылады. «Негізгі қуат» деп мұнай өнімдері, коммуналдық-тұрмыстық көмір, газ, астық, ұн, қант және т.б. сияқты стратегиялық маңызды биржалық тауарлар түсініледі.

Бүгінгі таңда қазақстандық тауар биржаларының рөлі жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларына қызмет көрсетуге, оларға бағаны болжаудың нарықтық тетігін қалыптастыруға емес, белгілі сауда қатысушылары арасындағы шарттық қатынастарды құқықтық заңдастыруды қамтамасыз етуге көбірек шоғырланған. Стандартталмаған тауарларды Nadloc алаңына ауыстыру жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларындағы жергілікті қамту үлесін ұлғайтуға ғана емес, сонымен қатар биржада тек стандартталған тауарлар айналымының шоғырлануын қамтамасыз етеді, бұл бағаларды болжаудың тиісті нарықтық тетігін қалыптастыруға ықпал етеді. Бұдан басқа,

тауар биржалары арқылы» мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру тәсілін алып тастау сатып алу рәсімдерін айналып өту және жосықсыз өнім берушілердің мемлекеттік сатып алуға қатысу мүмкіндігін болдырмайды.

Аталған шаралар Мемлекет басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында мемлекеттік және квазимемлекеттік ұйымдардың барлық сатып алуларын бірыңғай платформаға көшіру бөлігінде қойған міндеттеріне сәйкес келеді.

Қазіргі заманғы шындықтар шеңберінде тауар биржалары мен клирингтік орталықтардың сауда жүйелеріне қойылатын талаптарды қатар өзектендіру және күшейту биржалық сауда-саттыққа қатысушылардың биржалық сауда-саттықтың барысы мен нәтижесіне әсер ету тәуекелдерін болдырмай, биржалық сауда-саттыққа және олардың нәтижелеріне деген сенімін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Биржалық сауда-саттыққа қатысушылардың биржалық мәмілелер бойынша өз міндеттемелерін орындауын қамтамасыз ету тиісті шарттар жасасудан бас тарту және өздерінің шарттық міндеттемелерін орындау бөлігінде биржалық мәмілелер тараптарының жосықсыз мінез-құлық фактілерін жояды.

Агенттіктің бағалауы бойынша, аталған шараларды іске асыру салауатты бәсекелестік ортаны құруға және импортты алмастыру процестерін дамытуға және өңірлік кәсіпкерлікті дамытуға ықпал етеді.

Ақпарат көзі: Агентство по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан

Біздің Telegram арнамызға жазылыңыз және барлық маңызды оқиғалардан хабардар болыңыз, мына сілтеме - https://t.me/gurkkz

Биржалық сауданы дамыту «негізгі қуатқа» қол жеткізуді қамтамасыз етудің және баға белгілеудің бұрмалануын жоюдың негізгі құралы болып табылады. «Негізгі қуат» деп мұнай өнімдері, коммуналдық-тұрмыстық көмір, газ, астық, ұн, қант және т.б. сияқты стратегиялық маңызды биржалық тауарлар түсініледі. Бүгінгі таңда қазақстандық тауар биржаларының рөлі жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларына қызмет көрсетуге, оларға бағаны болжаудың нарықтық тетігін қалыптастыруға емес, белгілі сауда қатысушылары арасындағы шарттық қатынастарды құқықтық заңдастыруды қамтамасыз етуге көбірек шоғырланған. Стандартталмаған тауарларды Nadloc алаңына ауыстыру жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларындағы жергілікті қамту үлесін ұлғайтуға ғана емес, сонымен қатар биржада тек стандартталған тауарлар айналымының шоғырлануын қамтамасыз етеді, бұл бағаларды болжаудың тиісті нарықтық тетігін қалыптастыруға ықпал етеді. Бұдан басқа, «тауар биржалары арқылы» мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру тәсілін алып тастау сатып алу рәсімдерін айналып өту және жосықсыз өнім берушілердің мемлекеттік сатып алуға қатысу мүмкіндігін болдырмайды. Аталған шаралар Мемлекет басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында мемлекеттік және квазимемлекеттік ұйымдардың барлық сатып алуларын бірыңғай платформаға көшіру бөлігінде қойған міндеттеріне сәйкес келеді. Қазіргі заманғы шындықтар шеңберінде тауар биржалары мен клирингтік орталықтардың сауда жүйелеріне қойылатын талаптарды қатар өзектендіру және күшейту биржалық сауда-саттыққа қатысушылардың биржалық сауда-саттықтың барысы мен нәтижесіне әсер ету тәуекелдерін болдырмай, биржалық сауда-саттыққа және олардың нәтижелеріне деген сенімін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Биржалық сауда-саттыққа қатысушылардың биржалық мәмілелер бойынша өз міндеттемелерін орындауын қамтамасыз ету тиісті шарттар жасасудан бас тарту және өздерінің шарттық міндеттемелерін орындау бөлігінде биржалық мәмілелер тараптарының жосықсыз мінез-құлық фактілерін жояды. Агенттіктің бағалауы бойынша, аталған шараларды іске асыру салауатты бәсекелестік ортаны құруға және импортты алмастыру процестерін дамытуға және өңірлік кәсіпкерлікті дамытуға ықпал етеді.