2024 жылғы 9-10 қыркүйекте алдағы республикалық референдумға дайындық барысын бақылау мақсатында Орталық референдум комиссиясының Төрағасы Нұрлан Әбдіров екікүндік сапармен Атырау облысына барды. Облысқа шығу, ең алдымен, бұл өңірдің көктемгі су тасқынынан қатты зардап шеккендігімен байланысты болды. Көптеген инфрақұрылым объектілері, соның ішінде дауыс беру учаскелері зақымдалған болатын.

Су тасқынынан Құлсары қаласы ең қатты зардап шекті. 17 дауыс беру учаскесінің үшеуі (№100, 237, 238) су басқан  аумақта орналасқан еді. Олардың екеуі толығымен қалпына келтірілді, үшіншісінде жөндеу жұмыстары жалғасуда, сондықтан аумақтық комиссия учаскені басқа қолайлы ғимаратқа көшіру туралы шешім қабылдады. Бұл учаскелердің барлығы тексерілді. Дауыс беру күніне орай қаладағы барлық 17 учаске дауыс беруге дайын болады.

Сапар аясында Атырау және Құлсары қалаларында аумақтық референдум комиссиялары мүшелерінің, жергілікті атқарушы және өкілді органдар өкілдерінің, полиция, халықты әлеуметтік қорғау департаменті басшыларының, прокуратура органдарының және БАҚ өкілдерінің қатысуымен семинар-кеңестер өткізілді, олардың барысында референдумға дайындық туралы ақпарат тыңдалды.

Бұл ретте ОРК басшысы барлық деңгейдегі комиссиялардың қызметі қолданыстағы заңнаманы қатаң сақтауға және сайлау процесінің ашықтығы мен айқындығын қамтамасыз етуге негізделуге тиіс екенін ерекше атап өтті.

ОРК Төрағасы «Республикалық референдум туралы» Конституциялық заңға енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды түсіндірді. Ол ұлттық және халықаралық байқаушылар мен шетелдік БАҚ өкілдерінің құқықтары мен міндеттері, бұқаралық ақпарат құралдарының референдумды әзірлеу мен өткізу барысын жариялау тәртібі, сондай-ақ қоғамдық пікірге сауал салу жүргізудің негізгі аспектілері сияқты түзетулерге егжей-тегжейлі тоқталды.

Семинарға қатысушылардың ерекше назары азаматтарды ақпараттандыру мәселелеріне арналды. Жергілікті атқарушы органдардың өкілдері осы бағытта атқарылған жұмыс туралы егжей-тегжейлі баяндады.

Облыста «109» бірыңғай Call-орталығы іске қосылды, онда азаматтар республикалық референдум туралы барлық қажетті ақпарат пен консультациялар ала алады. Мысалы, осы Call-орталыққа хабарласып, референдумға қатысуға құқығы бар азаматтар тізімінде өзіңізді тексеруге, сондай-ақ өз учаскеңіздің нөмірі мен мекенжайын нақтылауға болады. «2GIS» қосымшасында өңірдегі референдумның барлық 274 учаскесінің нақты орналасқан мекенжайлары қосылды.

Адам ең көп жиналатын жерлерінде 130 ақпараттық баннер және 13 LED-экран орналасқан. Әлеуметтік желілерде де тиісті ақпараттық жұмыс жүргізіледі, телеграмм-бот іске қосылды, оның көмегімен тұрғындар сайлаушылар тізімінде өздерін тексере алады.

ОРК басшысы комиссияларды үй аралау және сайлаушыларға жеке шақыру қағаздарын тапсыру қажеттілігіне бағыттай отырып, алдағы республикалық референдум туралы азаматтарды жүйелі және уақтылы хабардар етудің маңыздылығын атап өтті.

ОРК Төрағасы мүгедектігі бар азаматтардың сайлау құқықтарын қамтамасыз ету мәселелеріне ерекше назар аудара отырып, қазақстандықтардың еркін ашық білдіруі үшін барынша жағдай жасауға баса назар аударды.

Жергілікті жерлерде оқыту сапасын бақылау мақсатында аумақтық комиссия мүшелерінің референдум туралы заңнаманы білуіне тестілеу өткізілді. Оның нәтижелері бойынша Нұрлан Әбдіров сайлау процесін ұйымдастырушыларды оқыту жөніндегі жұмысты күшейтуді тапсырып, комиссиялардың барлық мүшелерін қамтуы тиіс екенін айтты. Бұл ретте науқанды ақпараттық сүйемелдеу, қоғамдық бірлестіктер өкілдерін аккредиттеу, референдумға қатысуға құқығы бар азаматтардың тізімдерін нақтылау, дауыстарды санау және референдум қорытындыларын шығару сияқты мәселелерге ерекше назар аудару қажет. Содан кейін ОРК басшысы Атырау облыстық аумақтық референдум комиссиясының жұмысымен танысты.

Нұрлан Әбдіров дәстүр бойынша Жылыой ауданының жастарымен кездесу өткізіп, жастарға 2022 жылғы конституциялық реформа мәнмәтініндегі елдің жаңартылған сайлау жүйесінің ерекшеліктері, республикалық референдум туралы заңнамадағы жаңалықтар, сайлау саласындағы өзекті трендтер мен халықаралық тәжірибе туралы айтып, басқа елдердегі сайлаулар мен референдумдарды халықаралық байқауға қатысудан алған әсерлерімен бөлісті.

Жастар өкілдері өз пікірлері мен бағалауларын білдіріп, оларды қызықтырған сұрақтарын қойды. «Кең Жылыой» газетінің жас журналисі Ерназ Ахметкәрімов сайлаушылардың белсенділігне әсер ететін негізгі фактор ретінде ауыл әкімдерін сайлау туралы халықтың хабардарлығын арттыру тақырыбын қозғады.

Кездесу соңында жастар электоралдық саланың өзекті мәселелері бойынша дәстүрлі онлайн-сауалнамаға белсенді қатысты.

Сапарға сондай-ақ ОРК мүшесі Шавхат Өтемісов пен аппараттың жауапты қызметкерлері қатысты.

Келесі кездесулер Батыс Қазақстан облысында өтеді.

Ақпарат көзі: Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы